Wat als je kind hoogbegaafd is?

Merk je dat jouw kind zich sneller ontwikkelt dan leeftijdsgenoten? Als je kind zich daarnaast anders voelt dan andere kinderen, erg gevoelig is en zich bezighoudt met volwassen onderwerpen, kan het zijn dat je kind hoogbegaafd is. Het is begrijpelijk dat dit vragen bij je oproept. Want wat is hoogbegaafdheid precies en hoe ga je hier als ouder mee om?

Wat betekent hoogbegaafdheid?

Een hoogbegaafd kind heeft meestal een IQ van 130 of hoger. Hoogbegaafde kinderen kunnen informatie sneller verwerken en toepassen dan kinderen met een normaal IQ. Ze zijn snel van begrip en willen tot in detail weten hoe dingen werken. Is je kind jonger dan vier jaar? Dan is hoogbegaafdheid nog niet aan te tonen. Op die leeftijd spreken we van een voorsprong op de ontwikkeling. 

Hoe herken je een hoogbegaafd kind?

Hoogbegaafdheid gaat over meer dan alleen slim zijn. Vaak zijn deze kinderen heel creatief, denken ze diep na over moeilijke onderwerpen en voelen ze veel. Hoogbegaafde kinderen laten al vroeg bijzondere dingen zien. Misschien begon jouw kind al vroeg met praten of stelde het al jong diepgaande vragen. Verder is de kans groot dat je kind gevoelig is voor prikkels, zoals harde geluiden of drukke plaatsen. 

Dit zijn allemaal tekenen die op hoogbegaafdheid kunnen wijzen, maar om het officieel vast te stellen moet je kind getest worden door een professional. Het is voor je kind fijn als je vroeg weet dat hij of zij hoogbegaafd is. Zo kun je je kind namelijk de juiste aandacht en begeleiding geven, waardoor het zich beter kan ontwikkelen.

Hoe ga je om met hoogbegaafdheid?

Hoogbegaafde kinderen zijn vaak erg gevoelig en hechten veel belang aan eerlijkheid en autonomie. Daarnaast zijn ze al snel op dingen uitgekeken, waardoor ze soms behoefte hebben aan extra uitdaging. Hoe ga je hier als ouder mee om?

Bied emotionele steun

Veel hoogbegaafde kinderen ervaren intense emoties. Als je kind hier last van heeft, kan dit voor alle gezinsleden ingewikkeld zijn. Het is belangrijk dat de emoties van je kind er mogen zijn. Ook al lijken ze misschien overdreven, voor je kind zijn deze gevoelens echt. Keur de emoties van je kind dus nooit af door te zeggen ‘overdrijf niet zo’ of ‘houd nu eens op met huilen’. Je kind krijgt daardoor namelijk het gevoel dat zijn emoties raar of ongewenst zijn. Probeer in plaats daarvan begrip te tonen en steun je kind in zijn of haar emoties.

1. Geef ruimte voor autonomie: Hoogbegaafde kinderen vinden het vaak fijn om zelf te bepalen hoe ze dingen aanpakken. Je kind de ruimte geven om zelf beslissingen te nemen, is goed voor het zelfvertrouwen. Laat je kind bijvoorbeeld kiezen: ‘Ruim je voor het eten je speelgoed op, of erna?'.
2. Wees eerlijk: Je hebt waarschijnlijk al wel gemerkt dat je kind het snel doorheeft wanneer je niet eerlijk bent. Hoogbegaafde kinderen voelen al snel aan als er iets niet klopt, dus ook wanneer jij een leugentje om bestwil vertelt. Dit kan schadelijk zijn voor hun vertrouwen in jou en voor hun zelfvertrouwen, dus probeer zo eerlijk mogelijk te zijn.
3. Zoek aansluiting met leeftijdsgenootjes: Misschien heeft je kind op school moeite met het sluiten van vriendschappen. Dit kan ervoor zorgen dat je kind zich eenzaam of raar voelt. Ga op zoek naar kinderen waarmee je kind wel aansluiting vindt. Dit kan in een ‘plusklas’ op school zijn, maar ook op bijvoorbeeld de toneelclub of de scouting.
4. Extra uitdaging op school: Hoogbegaafde kinderen kunnen binnen het reguliere onderwijs speciale ondersteuning krijgen, zoals extra lesstof, versnelde leerroutes of plusklassen. Basisscholen en middelbare scholen bepalen zelf hun programma's en leggen hun aanpak vast in een schoolplan. Daarnaast bestaat er een landelijk netwerk van begaafdheidsprofielscholen, die specifiek gericht zijn op hoogbegaafde leerlingen.